Niedziela o celniku i faryzeuszu. Poświęcenie utesylii liturgicznych
05.02. br., w kalendarzu juliańskim Cerkwii Prawosławnej oznaczony został jako pierwsza niedziela przygotowawcza do Wielkiego Postu. Mimo okresu w którym trwamy, odnoszącego się do Bożego Narodzenia, troskliwa Matka nasza Święta Cerkiew Prawosławna, małymi krokami zaczyna sugerować swoim wiernym, że kolejne duchowe wyzwania przed nami. Czas przygotowawczych niedziel do Wielkiego Postu, to nic innego jak próba mobilizacji wiernych do zmiany swoich przyzwyczajeń, metamorfozę swojego charakteru, analizę swojego życia, przemianę swojego sposobu myślenia.
Liturgiczne teksty całonocnego czuwania, zostają poszerzone o charakterystyczną dla Wielkiego Postu księgę „Triodion Postny” i do normalnie odmawianych niedzielnych stychirów i kanonów dodane zostają stychiry i kanony niedzieli celnika i faryzeusza. Treść dodanych tekstów, które słyszalne będę do Niedzieli Palmowej brzmią następująco:
„Dawco życia, otwórz mi bramę pokuty, tęskni bowiem duch
mój do świętego przybytku Twego, a przybytek mego ciała noszę cały
zbrukany, lecz jako Szczodry oczyść go, z łaskawego Twego miłosierdzia.”
„Bogurodzico, skieruj mnie na ścieżki pokuty, zbrukałem
bowiem moją duszę strasznymi grzechami, i w lenistwie spędziłem całe me
życie, lecz przez Twoje modlitwy wybaw mnie od wszelkiej zmazy.”
„Zmiłuj się nade mną, Boże, według wielkiego miłosierdzia
Twego i według mnóstwa litości Twojej oczyść nieprawości moje.”
„Gdy myślę, nieszczęsny, o mnóstwie popełnionych przeze mnie złych
czynów, drżę przed strasznym dniem sądu. Mając jednak nadzieję na
miłosierdzie Twej łaskawości, jak Dawid wołam do Ciebie: Zmiłuj się nade
mną, Boże, według wielkiego miłosierdzia Twego.”
W naszej parafii, razem z całym światem prawosławnym podczas modlitwy na Boskiej Liturgii rozpoczęliśmy pierwsze działania w kierunku przeobrażania siebie, co podkreślał proboszcz parafii w kończącej św. Liturgię homilii. Rozwijając tematyczną lekcję ewangeliczną, duchowny rozjaśnił wiernym poprawny sens jej interpretacji. Przypowieść o celniku i faryzeuszu ukazuje dwa obrazy. Pierwszy przedstawia człowieka, będącego nieustannie z siebie zadowolonego, respektującego wszelkie wymagania religijne. Swoim usposobieniem przejawia pewność siebie i dumę. Lecz jego wszelkie działania sprowadzają się do manualnego spełniania wymogów religijnych. Jego myślenie oparło się na sfałszowaniu sensu religijnych wymagań. Sprowadził je do powierzchownej realizacji przepisów, a swoją pobożność definiował kwotami pieniężnymi, jakie włożył w postaci ofiary na świątynię. Drugi obraz ukazuje postać mężczyzny stojącego z tyłu świątyni, wstydzącego się nawet podnieść swoją głowę ku niebu a egzystując w pokorze wypowiada tylko słowa „Boże, bądź miłościw mnie grzesznikowi”.
W obecnym czasie warto postawić pytanie czym jest pokora i solidnie przeanalizować ten termin. Przede wszystkim należy wyjść z fundamentu jakim jest sam Zbawiciel Jezus Chrystus. Potrzebnym będzie uskutecznić kontemplację Bogoczłowieka, Tego w którym Bóg Ojciec objawił raz na wszystkie czasy, swoją chwałę w pokorze i całą swoją pokorę w chwale. Jedyny archetyp Bóg Syn, sam nauczył nas pokory podczas swojego samoponiżenia, które sięgnęło apogeum na górze Golgota, gdzie jak przekazuje ewangelista Jan Teolog „Teraz Syn Człowieczy został uwielbiony i Bóg został uwielbiony w Nim” (J 13,31).
W ostateczności adaptując pokorę, zwróćmy uwagę na całe swoje życie. Prawdziwa pokora nie jest możliwa bez Chrystusa, który daje jasne wskazówki „Uczcie się ode mnie, żem jest łagodny i pokornego serca” (Mt 11,29). Pokora daje początek pokucie i dlatego my prawosławni zaczynamy właśnie od niej drogę do Wielkiego Postu a w następstwie do święta świąt Paschy Chrystusowej.
Uwieńczeniem dzisiejszej Boskiej Liturgii był akt poświęcenia nowych utensyliów liturgicznych. Elementy niezbędnego wyposażenia świątyni, których to parafia w Sandomierzu bardzo potrzebowała, zostały ofiarowane przez dwa odrębne podmioty. Pierwszy z inicjatywą wyszedł lektor Jan Grigoruk, który to prowadząc kolejne warsztaty ikonograficzne w Królewskim Mieście Sandomierz, widząc doświadczone czasem utensylia, przystał na cichą nadzieję proboszcza parafii, w kwestii konserwacji starych i zakup nowego liturgicznego kompletu. Drugim ofiarodawcą jest bogobojna rodzina z Ukrainy, która po inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, szukając bezpiecznego azylu odnaleźli swoje miejsce w strukturach Parafii Prawosławnej w Sandomierzu a w niej spokój i wszelkie konieczne duchowe właściwości.
Dwa diskosy, dwa kielichy, dwa asteryksy (zwiezdice), łyżeczka i inne liturgiczne elementy poświęcił ks. Chyl Marcin, by w przyszłości służyły do udzielania świętego Ciała i Krwi Chrystusa dla wszystkich wierzących w Boga.
Jednocześnie zwracamy się do wszystkich osób dobrego serca, chcących by na każdej Boskiej Liturgii celebrowanej w Sandomierzu wspominano jego imię, czy też imiona żywych bliskich, czy tez tych którzy odeszli już do wieczności, polecamy możliwość pozostawienia „zapisek” z imionami.
Proboszcz Parafii zaprasza do kontaktu.
Nr. konta widniejący na stronie Parafii Prawosławnej.
Autor: Alona Golubets
Foto: Daniel Dermanowski